دکتر سید فخرالدین توکلی

در عرصه پزشکی از روش های کمتر تهاجمی یا minimal invasive نسبت به موارد دیگر بیشتر استفاده می شود چون پیشرفتهای بسیار زیادی در عرصه تکنولوژی و سیستمهای اوپتیک و دیجیتال به وجود آمده است. شاید در حدود یکصد سال پیش برای نخستین بار جراحان تلاش زیادی را کردند تا برای درمان ضایعات مغزی از آندروسکوپی استفاده نمایند اما چون ابزارهای لازم برای اینکار در اختیار نداشتند موفق نشدند ولی حدودا ۲۰ سال پیش جراحان توانستند تا از روش های آندوسکوپی به صورت عملی استفاده نمایند و امروزه به صورت بسیار گسترده ی در علم پزشکی و در جراحی عصاب از آندروسکوپی استفاده می شود.
عنصرهای عصبی و مغز به علت اینکه آناتومی ویژه ی دارند و همچنین به واسطه پرده های مغزی و استخوانهای جمجمه محافظت شده اند برای استفاده از آندوسکوپی در مغز محدودیتهای را ایجاد میکنند اما به دلیل طراحی وسایل جدید آندوسکوپی به واسطه این روش امکان دستیابی به ضایعات مغزی محیا گردیده است. به صورت کلی می توانیم اینگونه بگوییم که روش آندوسکوپی از ظرافت ویژه ی برخوردار بوده و علاوه بر کاهش میزان برش و بازکردن جمجمه در آن آسیب های مغزی نیز بسیار کم تر خواهد بود و بخاطر داشته باشید که از طرفی دارای محدودیت های خاصی نیز می باشد.

آندوسکوپی در تومورهای قاعده جمجمه

تومورهای قسمت قاعده جمجمه مخصوصا تومورهای هیپوفیز، تومورهای سینوسهای اسفنوثیدال و پاراناژال به واسطه بینی و سینوس ها با آندوسکوپی قابل انجام می باشد و در چنین تومورهای استفاده از روش آندوسکوپی بسیار کمک کننده خواهد بود چون با توجه به ارتباطی که بین بینی با سینوس وجود دارد دسترسی به قاعده جمجمه محیا است. در چنین شرایطی در عناصر آناتومیک طبیعی میتوان با دید بهتر و آسیب کمتری، کیست های این قسمت و ضایعات تومورال بسیاری را با استفاده از روش آندوسکوپی جراحی کرد.

ضایعات درون جمجمه (آندوسکوپی اینتراکرانیال)

در ضایعات درونی جمجمه مخصوصا هیدروسفالی ، تومورهای کیستیک، کیست برای درمان یا نمونه برداری می توان از آندوسکوپی استفاده کرد و قابل انجام خواهد بود.
با توجه به اینکه در سیستم ها و وسایل و ابزارهای آندوسکوپی پیشرفت های زیادی صورت گرفته است ،بسیاری از بیمارها را می توان به چنین روشی (آندوسکوپی) درمان کرد و بر وسعت دایره درمان بیماری نیز افزوده شده است و این روش برای بسیاری از خون ریزی ها، تومورها، ضایعه های مغزی و کیست ها کمک کننده بوده و مورد استفاده واقع می شود. در کنار استفاده از این روش می توان برای کاهش میزان عوارض و بالا بردن کیفیت جراحی از میکروسکوپ به عنوان یک ابزار تکمیلی کمک گرفت.
چون آندوسکوپ های جدید انعطاف پذیری دارند برای جراحان این امکان را فراهم نموده اند تا قدرت مانور بیشتری داشته باشند.

آندوسکوپی در هیدروسفالی

شاید اینگونه بتوانیم بگوییم که موثرترین و بهترین زمانی که در ضایعات مغزی از آندوسکوپ استفاده می شود ، در درمان بیماری هیدروسفالی است. در گذشته به این شکل بود که تنها راه درمانی در خصوص هیدروسفالی ها استفاده نمودن از شنت های مغزی بود و شنت مغزی یک جسم خارجی بوده و عوارض آن که شامل اختلال و عفونت در عملکرد سنت بود سبب بروز عوارض زیاد و عود می شد ولی امروزه به دلیل وجود آندوسکوپ این امکان وجود دارد که درمان هیدروسفالی را انجام داد و با این روش نتیجه های بسیار خوبی نیز بدست می آید ولی واقعیت این است که هم اکنون برای درمان هیدروسفالی بهترین روش ، آندوسکوپی می باشد.در آخر لازم است بدانید در هیدروسفالیهای نمونه انسدادی و مولتی لوکولیت یا چند حفره ی مفید می باشد.
پزشک معالج وظیفه تشخیص این مسئله را برعهده داشته است.